Desmond.Morris.mensentuin.De id

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wij zijn er zo mee vertrouwd dat wij als normaal aannemen dat we geleidelijk naar dit stadium zijn toegegroeid en dat we, als gevolg daarvan, biologisch volledig zijn toegerust om te kunnen voldoen aan de nieuwe sociale eisen.Als we onszelf tot koele objectiviteit kunnen dwingen, zullen we moeten bekennen dat dit niet het geval is.Alleen door onze ongelooflijke soepelheid en ons ingenieus aanpassingsvermogen lijkt het zo.De eenvoudige ouderwetse jager doet zijn best zijn nieuwe uitrusting met trots en zwier te dragen; maar het zijn hinderlijke, lastige kledingstukken en hij struikelt er telkens over.Voor we echter gaan onderzoeken hoe het komt dat hij zo dikwijls struikelt en zo vaak zijn evenwicht verliest, moeten we eerst eens zien hoe hij erin geslaagd is zijn fabelachtige civilisatiemantel te veroveren.Om te beginnen moeten we de temperatuur verlagen tot we terug zijn in de greep van de ijstijd, laten we zeggen zo'n twintigduizend jaar geleden.Onze jagende voorouders waren er reeds in geslaagd zich over een groot gedeelte van de Oude Wereld te verspreiden en zouden spoedig van Oost-Azië naar de Nieuwe Wereld trekken.Uit deze geslaagde expansie moeten we de conclusie trekken dat hun rivalen, de carnivoren, niet waren opgewassen tegen hun simpele jagerstechniek.Maar zo verbazingwekkend is dat niet, als men even bedenkt dat de hersenen van onze ijstijd-voorouders al even groot en even sterk ontwikkeld waren als de onze nu.Ook wat skelet betreft geven we elkaar niets toe.De moderne mens was, fysiek gesproken, reeds op het toneel verschenen.Als het in feite mogelijk zou zijn om met behulp van een tijdmachine het pasgeboren kind van een ijstijdjager in uw huis over te planten en het als uw kind op te voeden, valt het te bezien of iemand het bedrog zou merken.Het klimaat in Europa was voor hen vijandig, maar onze voorouders verweerden zich danig.Met de simpelste werktuigen waren ze in staat geweldige wildsoorten te doden.Gelukkig hebben ze ons een getuigenis van hun jachttechniek nagelaten, niet alleen in de vorm van vondsten, die we in hun holen kunnen doen, maar ook in de verbazingwekkende muurschilderingen.De daar geportretteerde ruige mammoets, wollige rinocerossen, bizons en rendieren laten over de aard van het klimaat geen twijfel bestaan.Wanneer je vandaag de dag uit de duisternis van hun holen in het door de zon gestoofde landschap stapt, valt het moeilijk voor te stellen dat die holen eens door in bont verpakte wezens werden bewoond.Dan kun je je het verschil tussen de temperatuur toen en nu levendig indenken.Toen aan de ijsperiode een einde kwam, begon het zich in noordelijke richting terug te trekken met een snelheid van 45 meter per jaar en met het ijs vertrokken de dieren van de koude streken.Dichte bossen namen de plaats in van het ijzige toendralandschap.De grote ijstijd eindigde ongeveer tienduizend jaar geleden en luidde een nieuw tijdperk van de menselijke ontwikkeling in.De doorbraak zou plaatsvinden op het punt waar Afrika, Azië en Europa elkaar raken.Daar, aan de oostelijke punt van de Middellandse Zee, trad een kleine wijziging in het voedingspatroon op, die de gehele loop van de menselijke historie zou veranderen.Op zich was deze onbeduidend en doodsimpel, maar de gevolgen waren enorm.Tegenwoordig vinden we het iets vanzelfsprekends: we noemen het landbouw.Alle vroegere stammen hadden op twee manieren hun buik gevuld: de mannen hadden op dierlijk voedsel gejaagd en de vrouwen plantaardig voedsel verzameld.Het dieet werd in evenwicht gebracht door de buit te delen.Feitelijk waren alle actieve volwassen leden van de stam ingeschakeld bij de voedselvoorziening.Aan voorraadvorming werd betrekkelijk weinig gedaan; ze trokken er gewoon op uit en haalden wat ze nodig hadden en wanneer ze het nodig hadden.Dit was minder riskant dan je zo zou zeggen, omdat de gehele wereldbevolking van onze soortgenoten toen, vergeleken met het massale aantal van vandaag, minimaal was.Hoewel het deze vroege jagers en pluksters voorspoedig ging en ze zich over een groot gedeelte van de aardbol hadden verspreid, bleef hun stamverband klein en simpel.Gedurende de honderdduizenden jaren menselijke evolutie had de mens zich steeds meer aan dit jagersleven aangepast, zowel fysiek als mentaal, zowel structureel als gedragsmatig.Met de nieuwe stap die ze maakten, de stap naar de landbouw en voedselproductie, sprongen ze over een onverwachte drempel en belandden zó razendsnel in een hun onbekende maatschappijvorm, dat ze de tijd niet kregen nieuwe genetische eigenschappen te ontwikkelen [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Pokrewne