[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.[211]rozjadły — rozzłoszczony.[212]żwawo — szybko.[213]kupić się (daw.) — gromadzić się.[214]zorza — dziś popr.forma M.lm: zorze.[215]wzruszenie — tu: poruszenie, zamieszanie.[216]struchlały — przerażony.[217]chyży (daw.) — szybki.[218]laty — dziś popr.forma N.lm: latami.[219]zemdlić (daw.) — osłabić.[220]mroczyć (daw.) — wprawiać w zamroczenie.[221]bohatyr — dziś popr: bohater.[222]z strachu — dziś popr.: ze strachu.[223]na poły (daw.) — w połowie.[224]nie śmie podnieść oczy — dziś popr.składnia: nie śmie podnieść oczu.[225]uśmierzyć — uspokoić, złagodzić.[226]lada — byle.[227]strofować — krytykować, napominać.[228]zdrożność — wykroczenie przeciw właściwym obyczajom.[229]starce — dziś popr.forma B.lm: starców.[230]potwarca — ten, kto obraża; odnośnie formy gramatycznej patrz przypis poprzedni.[231]targać się — zuchwale atakować.[232]jakowej — dziś popr.: jakiej.[233]próżny — jałowy, bezskuteczny.[234]dąsać się — obrażać się, ujawniać niezadowolenie.[235]w pieczy — w opiece.[236]przeciwny — tu rzeczownikowo: przeciwnik.[237]jad — tu: złość.[238]dumnym maksym swoich składem — sens: swoimi dziełami, pełnymi umoralniających maksym.[239]ubity — utrwalony (metafora odsyłająca do obrazu ubitej drogi).[240]zelżywość (daw.) — obelga.[241]sztuka — tu: umiejętność.[242]polerowny (daw.) — kulturalny, wyrafinowany.[243]czczy — jałowy, nic nieznaczący.[244]okrasić — tu: ozdobić.[245]przynuka a.prynuka (daw.a.reg.) — zachęta.[246]zdradnie — dziś popr.zdradliwie.[247]srożyć się (daw.) — złościć się, gniewać.[248]muszą — zmuszają.[249]odwołać — powołać.[250]drudzy — dziś powiedziano by: inni.[251]lubo (daw.) — chociaż.[252]uhamować — pohamować.[253]miękczyć — zmiękczać.[254]zbytek — nadmiar.[255]nadać się — być odpowiednim, właściwym.[256]przywdziać (daw.) — ubrać, tu: ozdobić.[257]zawzdy (daw.) — zawsze.[258]szpetnie — brzydko.[259]Wojna Mnichów — tłumaczenie tytułu Monachomachii.[260]najprzód (daw.) — najpierw.[261]płochość — lekkomyślność.[262]fraszka (z wł.) — drobiazg.[263]rada (daw.) — chętnie.[264]za rzecz szacowną gdy udała baśnie — sens: gdy udawała, że baśnie są rzeczą szacowną.[265]zatrudniony — zajęty.[266]ladaco — byle co (tu nie odnosi się do osoby).[267]maszka — dziś popr.: maska.[268]wierszów — dziś popr.: forma D.lp: wierszy.[269]kryśli — dziś popr.: kreśli.[270]nie wart uczonych czytania i myśli — sens: nie zasługuje, by uczeni czytali go i zastanawiali się nad nim.[271]z słowy — dziś popr.forma N.lm: ze słowami.[272]istota — tu: znaczenie.[273]mający wyroki w szafunku — sens: szafujący opiniami.[274]mieścić — tu: umieszczać.[275]kunszt (daw.) — sztuka, rzemiosło, umiejętność.[276]omamiać — oszukiwać, wprowadzać w błąd.[277]wdzięcznie (daw.) — pięknie.[278]próżny — jałowy, bezskuteczny.[279]płochy — tu: niepoważny.[280]nie godzi się — nie należy.[281]probować (z łac.probo) — badać, oceniać, czynić coś godnym uznania.[282]ganić — krytykować.[283]chlubić się — chwalić się.[284]zgoła — całkiem, zupełnie.[285]przymawiać (daw.) — krytykować.[286]zakąty — kąty, zakątki.[287]umysły były rozerwane — sens: pojawiały się sprzeczne opinie.[288]wicesgerent — (daw., z łac.vices: zastępca; gerent: osoba działająca, wykonawca) — w XVIII w.urzędnik powoływany przez starostów grodzkich do wykonywania wyroków.[289]instygator (daw.) — oskarżyciel.[290]przegranę — dziś popr.forma B.lp: przegraną.[291]miękczyć — zmiękczać.[292]ustawicznie — ciągle.[293]bierać (daw.) — przyjmować.[294]ojciec promotor — w Monachomachii występuje „promotor różańcowy”, czyli zakonnik opiekujący się kółkiem różańcowym.[295]igraszki — dziś popr.forma N.lm: igraszkami.[296]hoży — zdrowy i urodziwy.[297]wydawać się — wyglądać.[298]sprośnie (daw.) — nieprzyzwoicie.[299]skojarzyć — tu: połączyć.[300]srożyć się (daw.) — złościć się, gniewać.[301]swarzyć się — kłócić się.[302]odrażać — zniechęcać.[303]próżnie — właśc.próżno, tj.bezskutecznie, bezcelowo.[304]płochy — lekkomyślny.[305]drukiem podać (daw.) — wydrukować.[306]bawić (daw.) — zajmować.[307]dwakroć — dwukrotnie, dwa razy.[308]obaczyć — dziś: zobaczyć.[309]plon — tu: łup.[310]pióry — dziś popr.forma N.lm: piórami.[311]lubo (daw.) — chociaż.[312]rady mniej potrzebny — sens: mniej przydatny jako mądry doradca.[313]knować — dziś popr.: knuć.[314]ukonfederować się — stowarzyszyć się; konfederacja — regionalny lub ogólnokrajowy związek szlachty, dążącej do zrealizowania określonych celów.[315]forta — dziś popr.: furta; w klasztorze służy do regulacji kontaktu zakonników ze światem zewnętrznym.[316]chwałę imienia strzegąc — dziś popr.składnia: chwały imienia strzegąc; imię Dorota oznacza po grecku „dar od Boga”.[317]żwawy — szybki, energiczny.[318]zapalczywy — gniewny.[319]powiedać — dziś popr.: powiadać.[320]zowie się — nazywa się.[321]żwawo — szybko.[322]od (daw.) — przez.[323]pogrzebiony — dziś popr.: pogrzebany.[324]kur (daw.) — kogut.[325]forta — dziś popr.: furta; w klasztorze służy do regulacji kontaktu zakonników ze światem zewnętrznym.[326]zabieżeć (daw.) — zapobiec.[327]wprzód (daw.) — najpierw.[328]choć wy bieli, my kafowi — mowa o kolorach habitów.[329]czerwony złoty — złota moneta obiegowa w dawnej Polsce; Krasicki odnosi się do widniejącego na niektórych z nich napisu Concordia res parvae crescunt (łac.: Małe rzeczy wzrastają dzięki zgodzie).[330]kupić się (daw.) — gromadzić się.[331]pospolitego tam centrum ruszenia — pospolite ruszenie: szlachta wezwana na wojnę.[332]hurmem — tłumnie.[333]wicesgerent — (daw., z łac.vices: zastępca; gerent: osoba działająca, wykonawca) — w XVIII w.urzędnik powoływany przez starostów grodzkich do wykonywania wyroków.[334]fraszka (z wł.) — drobiazg.[335]czyli — czy z partykułą pytajną -li.[336]do Pallady — W Troi miał znajdować się posąg Pallas Ateny, bogini mądrości, pokoju, ale i wojny sprawiedliwej, opiekunki miast.Posąg ten, zwany Palladium, wg legendy chronił miasto przed klęską.[337]wszczynać — zaczynać.[338]Apollo — w mitologii gr.bóg patronujący muzyce i innym sztukom, często przedstawiany z lirą.[339]kryślić (daw.) — rysować a.pisać.[340]miara — tu: rytm.[341]biret — rodzaj sztywnej, dekoracyjnej czapki, używanej przy oficjalnych okazjach.[342]wicesgerent — (daw., z łac.vices: zastępca; gerent: osoba działająca, wykonawca) — w XVIII w.urzędnik powoływany przez starostów grodzkich do wykonywania wyroków.[343]planta (daw.) — plan.[344]jawnie — tu: jasno.[345]okryślić — dziś popr.: określić.[346]aktorat (daw.) — pozew.[347]prejudykat (daw.) — wcześniejszy wyrok w podobnej sprawie; precedens.[348]z bluźnierstwy — dziś popr.forma N.lm: z bluźnierstwami.[349]ozwać się (daw.) — odezwać się.[350]Rejestr Arianismi — zespół ustaw związanych z wygnaniem i karaniem arian.W momencie przedstawianym w utworze ustawy te miały ponad 100 lat
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
© 2009 Każdy czyn dokonany w gniewie jest skazany na klęskę - Ceske - Sjezdovky .cz. Design downloaded from free website templates